Maarten van Raaij: “Tijd voor verandering van de markt, en dat vanuit een open mind.”
Datum van plaatsing 24 april 2019
“Tijd voor verandering van de markt, en dat vanuit een open mind.” Maarten van Raaij is niet alleen algemeen directeur bij BAM Infra Rail maar ook bestuurslid van Railcenter. Hij zet zich in voor het verbeteren van vakmanschap en het opleiden van specialisten in de spoorsector. De komst van het leermodel Technisch Vakmanschap ziet hij als belangrijk voor het voortbestaan van de railinfrasector. “Ik denk dat er een meer flexibele werkwijze nodig is. We zien dat in de markt sprake is van overregulering en overcertificering. Waar vroeger de schoonmakers een doekje over de seinen mochten halen, moet dit nu een volledig gecertificeerde medewerker doen. Technisch Vakmanschap maakt mogelijk dat deze taken, natuurlijk onder toezicht van een gecertificeerd eindverantwoordelijke, door vakmensen gedaan wordt die het kúnnen, zonder dat daar een enorm bolwerk van certificaten onder ligt.”
In een operatiekamer staan ook geen acht artsen
Maarten ziet dat de huidige manier van certificeren de markt op slot houdt. Iedereen moet gecertificeerd zijn op niveau. “Vergelijk het maar met een operatiekamer. In het spoor is ‘de operatieassistente’ even goed opgeleid als ‘de chirurg’, maar voert alleen de taken uit van de assistente. Een certificering tot chirurg is feitelijk niet nodig. Een vertaling naar onze railpraktijk: bij een grote buitendienststelling waarbij BFI monteurs gevraagd worden, de seinwezenspecialisten, kan men vaak af met een kwart van deze BFI monteurs als personeel uit andere branches onder toezicht zou mogen werken. Dit heft schaarste op en werkt kostenverlagend.”
Jarenlange opbouw
Het certificeringsmodel zoals we het nu kennen heeft zich in de loop der jaren opgebouwd. “Op een gegeven moment is gezegd dat iedereen die aan het spoor werkt gecertificeerd moet zijn. Daar is natuurlijk wat voor te zeggen. Maar zoals gezegd is het in mijn ogen niet nodig dat iedereen in de volle breedte opgeleid moet worden voor eenvoudige taken. Je kunt onder een gecertificeerd eindverantwoordelijke prima werken met vakmensen die hun vak verstaan. De gecertificeerde eindverantwoordelijke test, checkt en zorgt dat alles veilig en correct in dienst gaat. Zo zou er het idealiter uit moeten zien. En de noodzaak is er om richting dit model te gaan. Zeker omdat we op dit moment sectorbreed vergrijzing en schaarste aan technisch personeel op de markt zien. Er komt een grote pensioengolf aan na 2020, niet alleen bij ons maar in de hele spoorwerkpopulatie. We moeten onze vijver vergroten en mensen van buiten de spoorsector makkelijker in het spoor inzetbaar maken.”
BAM Infra Rail werkt al jarenlang met leermeesters
Binnen BAM Infra Rail wordt al jaren met leermeesters gewerkt. Maarten: “Dit is in eerste instantie opgezet om jonge werknemers te begeleiden in hun eerste tijd bij het bedrijf. Werk aan het spoor is anders dan een doorsnee 9 tot 5-baan. Je komt midden in de nacht in een keet langs het spoor terecht. En als je nieuw bent, kan dat nog wel eens spannend zijn. Nu we dit model al hebben staan, is het voor ons gemakkelijker schakelen naar de leerorganisatie zoals in Technisch Vakmanschap beschreven staat. Uitdagend voor ons en ik denk ook voor andere bedrijven is het rondkrijgen van de business case. De leermeesters moeten natuurlijk ook betaald worden.”
Kleine community, zelfde uitdagingen
“De railinfrasector is een relatief kleine community. We zijn met een paar grote spoorbedrijven en we bedienen allemaal één klant. We vissen allemaal in dezelfde vijver. Op het moment dat deze arbeidsmarkt iets toegankelijker wordt, kunnen we ook meer gebruik maken van de expertise die er op dit moment in andere branches zit. We gaan dan efficiënter om met expertise en de flexibele schil maakt het mogelijk beter in te kunnen spelen op de grote uitvoeringspieken. Buiten mijn bedrijfsbelang om vind ik het belangrijk dat we de grote spoorwerken als sector kunnen blijven uitvoeren. Daarvoor is een verandering van certificeringsbeleid nodig. Ik zou daarom willen pleiten voor een open mind. Technisch Vakmanschap is wat de sector nodig heeft om in te spelen op de trends die we nu zien en die op ons af gaan komen.”
Railcenter
