Een goed functionerende leerorganisatie

Andrew van Eck, senior leermeester bij Bam Infra Rail, stond samen met opleidingsarchitect Iwan van der Veer zo’n vijf jaar geleden aan de wieg van Technisch Vakmanschap. Ze raakten in gesprek en kwamen tot de conclusie dat door vergrijzing, reorganisaties en besparingen op opleidingen veel kennis aan het verdwijnen is in de branche. Het vakmanschap liep achteruit. Iwan en hij werkten technisch vakmanschap uit als idee en dat leidde tot het programma dat nu de spoorwereld in wordt gebracht.

Sector wordt er beter van

Dat de spoorsector beter wordt van Technisch Vakmanschap staat voor Andrew als een paal boven water. “Daarbij denk ik allereerst aan de faalkosten. Die zullen sterk teruglopen. Maar ook het aansturend vermogen zal verbeteren. In de sector wordt op dit moment veel ingehuurd. Pas op de werkplek blijkt dat deze inhuurkrachten over onvoldoende kennis en kunde beschikken. Ze moeten dus intensief worden begeleid en aangestuurd om te zorgen dat er voldoende vakmanschap ontstaat. Dat gaat ten koste van de productie, maar verhoogt de kwaliteit. Ik denk ook dat mensen met meer plezier en trots hun werk zullen gaan doen als ze weten waarom ze dingen doen en de nut en noodzaak ervan inzien. Dan gaan ze groeien.”

Kans van slagen

Randvoorwaarde voor het slagen van Technisch Vakmanschap is het goed kunnen monitoren op welk niveau mensen in het leerproces en dus in het vakmanschap staan. “Het idee is dat vakmensen in de toekomst de entreeopleiding Kennis en Kunde volgen voordat ze op het spoor aan de slag mogen. Daarna zorgen ze ervoor vakbekwaam te blijven, dan wel verder door te groeien door cursussen te volgen, vlieguren te maken en vakdagen bij te wonen. Dit alles moet eenduidig worden beoordeeld en gemonitord in een systeem, dat zowel gebruiksvriendelijk is als goed toegankelijk voor de mensen die de auditrol vervullen (ProRail). Ook de ondersteunende middelen moeten modern zijn. Werken met het al genoemde volgsysteem, maar ook met hulpmiddelen als digitale naslagwerken, apps en flexibele manieren van ondersteuning door vakspecialisten”, aldus Andrew.

In positie brengen

In het hierboven genoemde proces spelen leermeesters en praktijkbegeleiders een centrale rol. Andrew is zelf leermeester in een leerorganisatie. Wat is er nodig om leermeesters goed aan de slag te krijgen? “Allereerst dat de aannemers hun leerorganisatie goed inrichten. En dat zij de rollen van leermeesters en praktijkbegeleiders goed in positie brengen. Leermeesters zorgen ervoor dat mensen het vak in de praktijk kunnen leren, onder de hoede van een praktijkbegeleider en aan de hand van goede praktijkopdrachten. De leermeester organiseert, faciliteert, corrigeert en monitort dat proces. Hij moet dus met zorg gekozen en benoemd worden. De leermeester moet iemand uit de praktijk zijn, met veel ervaring.”

Investering

Over vijf jaar staat Technisch Vakmanschap als een huis, verwacht Andrew. “De aannemers hebben hun leerorganisatie draaiende. En mensen willen weer graag in de spoorsector werken, omdat ze weten dat in die sector in mensen wordt geïnvesteerd. Niet onbelangrijk: ook de reizigers zijn blij. Want het voornaamste doel is dat de treinen op tijd rijden.”